Febril konvülziyon (Ateşli havale) nedir?

Febril konvülziyon 6ay-5 yaş arasındaki çocuklarda, ateşe bağlı ortaya çıkan, yaşa bağımlı  nöbetlerdir. Belli bir yaş aralığında görülür. Ateşin nedeni çocukluk çağında görülen herhangi bir enfeksiyon olabilir.

Görülme sıklığı nedir? 

Febril konvülziyon,  5 yaşın altındaki yüz çocuğun  2 ila 5’inde görülür. 

Febril konvülziyon neden olur? 

Bazı ailelerde febril konvülziyona genetik bir yatkınlık söz konusudur. Ailede, başka bireylerde de, çocukken febril nöbet geçirme öyküsü vardır. Febril konvülziyon genetik geçişli olan, birden fazla genle geçiş gösteren bir durumdur. Bu kişilerde, belli yaş aralığında, ateş, nöbeti tetikler. Beş yaşından sonra bu özellik kaybolur. 

Febril konvülziyon ne şekilde görülür? 

Tüm vücutta gevşeme, gözlerini bir noktaya dikme şeklinde olabileceği gibi tüm vücutta veya tek tarafta kol ve bacakta kasılma veya titreme şeklinde olabilir. 

Febril konvülziyon beyne zarar verir mi? 

Febril nöbetlerin çoğu kez 5 dakikadan  kısa sürer, ve beyne kalıcı bir zarar vermez.  Ancak bazen daha uzun süreli (30 dakikayı aşan) nöbetler olabilir, bunlar febril status olarak tanımlanır. Bu hastalar, ileride gelişebilecek ateşsiz nöbetler (epilepsi) açısından yakından izlenmelidir.  

Febril konvülziyon tekrarlar mı? 

Hastaların YÜZDE YETMİŞİ ÖMRÜNDE BİR KEZ febril nöbet geçirir.  Ancak hastaların %6’sı    üç veya daha  fazla sayıda nöbet geçirir.   

Aile olarak neyi bilmeliyiz? 

Febril konvülziyonu, ateş tetiklediği için, ateşin fark edilmesi ve uygun şekilde düşürülmesi hastayı rahatlatacaktır. 

Aileler, vücut ısısını  ölçmeyi 

Ateşi düşürmeyi 

Nöbet sırasında yapılacakları bilmelidir.  

VÜCUT ISISINI ÖLÇME 

  1. Rakam gösteren bir dijital derece evde bulunmalıdır.
  2. Derece ileısıölçümü, dış kulak yolu, koltuk altı veya makatten yapılmalıdır. Koltuk altından ateş ölçülecekse bu bölge iyice kurulanmalıdır. Bölgenin ıslak/terli olması yanlışlıkla ısının düşük ölçülmesine neden olur. Makatten ölçümde, derecenin civalı kısmı makat bölgesine 2-3 cm itilip, derece tutularak beklenir.  

İdeal bir ısı ölçümü  için 3 dakika beklenmelidir. Dış kulaktan ölçülen vücut ısısı, koltuk altı ve makatten ölçülen derecelerin arasındadır.  

 

NORMAL VÜCUT ISISI 

KOLTUK ALTI:         36- 36.5 C 

DIŞ KULAK YOLU:  36.5- 37  C 

MAKAT      :         37- 37.5 C 

 

KOLTUKALTINDAN            ölçülen  ısı                 37 C 

DIŞ KULAK YOLUNDAN     ölçülen  ısı                  37.5 C 

MAKATTEN                         ölçülen  ısı                  38 C veya üzerinde ise  

 

ÇOCUĞUNUZUN ATEŞİ VAR demektir. 

Çocuklarda alından veya dil altından vücut ısısı ölçülmemelidir. Yanlış sonuçlar alınabilir veya istenmeyen kazalar olabilir. 

 

Çocuğum  ateşli  ise ne yapmalıyım? 

Önce üzerindeki giysileri soyunuz 

Doktorunuzun önerdiği ateş düşürücü ilaçları veriniz. 

Mümkünse  ÇOCUĞUNUZU YIKADIĞINIZ SUYLA (SICAK SUYLA)     duş yaptırınız. 

Bundan sonra en yakın sağlık kuruluşuna götürünüz. 

Febril konvülziyonu önlemek için tedavi gerekli midir? 

Hastaların %70’i bir kez nöbet geçirir. Az sayıda hastada, üç veya daha fazla sayıda febril nöbet görülür. Ailenin bu konuda bilgilenmesi, telaş etmemesi en önemli noktadır. Doktorunuz, febril nöbet  tekrar riski yüksek ise, çoğunlukla  ateşli dönemde uygulanmak üzere koruyucu tedaviler önerebilir. Ancak az sayıda hastada, febril nöbet tekrar riski yüksekse, koruyucu ilaç tedavisi gerekebilir.  

Febril konvülziyonlu her hastada EEG çekimi gerekli midir? 

HAYIR. Febril konvülziyon tanısını koymak için  EEG çekimine gerek yoktur.  Hekiminiz gerekmediğini söylüyorsa, çocuğunuza EEG çektirmek için ısrarcı olmayınız. Çocuğunuzda EEG çekimi gerekip gerekmediği kararını hekiminiz verecektir. Çocuğunuz, ileride ateşsiz nöbet geçirme  riski taşıyorsa hekiminiz EEG çekimi isteyebilir. 

Febril konvülziyonda beyin görüntüleme tetkikleri (tomografi gibi) gerekli mi? 

Basit febril konvülziyonda gerekli değildir. Ancak hastanın özellikleri komplike  febril konvülziyon özelliğinde, ya da altta yatan başka bir neden düşünülüyorsa  hekiminiz bu çekimi isteyebilir. 

Febril konvülziyon epilepsiye yol açar mı? 

Nadiren bazı epilepsiler önce febril nöbetler ile başlar. Bu hastaları, konuda uzmanlaşmış hekimler bilir ve aileyi yönlendirir. Bazı hastalarda genetik yatkınlık nedeniyle beş yaşından sonra ateşli nöbetler devam eder, ateşsiz de nöbetler görülür. Bu hastalar için hekiminiz sizleri yönlendirecektir. 

Febril konvülziyon sırasında ne yapılmalı?  

Bir nöbet ister ateşli ister ateşsiz olsun yapılacak işlemler aynıdır.  

Hastayı yan yatırın, böylece ağız salgılarının hastanın akciğerlerine kaçmasını önleyebilirsiniz. 

Başının altına elinizi veya bir yastığı koyunuz. 

Ağzını açmaya, kaşık,parmak sokmaya çalışmayınız, hastaya zarar verirsiniz. 

Nöbet geçene kadar bekleyip hastayı gözleyiniz. 

Eğer daha önceden nöbet geçirmiş ve hekiminiz nöbeti durdurmak için DİAZEM fitil önerdiyse uygulayınız. Diazem fitili evde yalnız BİR KEZ uygulayınız. İkinci bir doz solunum durmasına yol açabilir. 

Nöbet durduktan sonra hastayı en yakın sağlık kuruluşuna götürünüz. Evde nöbet durdurmak için uyguladığınız ilacı hekimlere gösteriniz.